Gminnej Biblioteki Publicznej w Zatorach
Gminna Biblioteka w Zatorach została zorganizowana 1947 r. Kierownikiem tej placówki został wówczas Dawidczyk Józef – kierownik Szkoły Podstawowej w Zatorach, który pracował do 1949 r. W latach 1949 – 1950 kierownikiem Biblioteki Gminnej był Zadrożny Paschalias – sekretarz Gminnej Rady Narodowej w Zatorach. Wyżej wymienieni bibliotekarze pracowali w niepełnym wymiarze godzin. W latach 1950 – 1954 do końca lipca na stanowisku kierownika Gminnej Biblioteki pracował Szymański Stanisław. Od 1 sierpnia 1954 r. do końca sierpnia 1989 r. kierownikiem Biblioteki Gminnej następnie Gromadzkiej aż w końcu Gminnej Biblioteki Publicznej w Zatorach była Marchwicka Jadwiga. W latach od 1 września 1989 do końca 1997 r. kierownikiem była Czerska Wiesława. Od 1 stycznia 1998 r. aż do chwili obecnej dyrektorem Gminnej Biblioteki Publicznej jest Kaczmarczyk Hanna.
W okresie międzywojennym we wsi Zatory istniała biblioteka parafialna. Po kilka książek mieli również niektórzy gospodarze. Ogólnie książek było mało, ale też niewiele osób potrafiło czytać. Zdecydowana zmiana nastąpiła dopiero po II wojnie światowej. Głównym elementem polityki kulturalnej PRL-lu było dążenie do zapewnienia powszechnej dostępności do dóbr kultury. Zacząć należało jednak od elementarnej nauki czytania, a jednym z istotnych czynników rozwoju czytelnictwa, było stworzenie odpowiedniej sieci bibliotek publicznych, dostępnych dla każdego.
Otwarcie Biblioteki Publicznej w Zatorach datuje się na lata powojenne czyli 30 listopada 1947 r. Obecni na tej uroczystości byli Stanisław Stępniewski – Wójt Gminy Zatory, Władysław Sośnicki – przewodniczący Gminnej Rady Narodowej oraz zwierzchnie władze powiatowe z Pułtuska. Działalność swą Biblioteka rozpoczęła 500-set tomami książek przydzielonymi przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną w Warszawie. Na koniec 1973 r. Biblioteka posiadała 9137 tomów.
Gminna Biblioteka w pierwszym okresie zorganizowania w latach 1947 – 1950 mieściła się we wspólnym pomieszczeniu z biurem Gminnej Rady Narodowej w jednym z przechodnich pokoi. W związku z napływem książek pod koniec 1950 r. Bibliotekę przeniesiono do jednoizbowego lokalu wynajętego od prywatnego gospodarza Stefana Matuszewskiego, mieszczącego się obok Gminnej Rady Narodowej. Zajmowany lokal był mały, ciemny i zagrzybiony. A cały budynek prezentował się bardzo źle.
Pod koniec 1954 r. nastąpiła kolejna przeprowadzka. Ponad 2800 woluminów oraz wyposażenie Biblioteki przeniesione zostały ponownie do budynku już nie Gminnej a Gromadzkiej Rady Narodowej. Tym razem na piętro do suchego, przestronnego pomieszczenia, mającego same zalety i tylko jedną wadę bardzo strome schody wejściowe. Radość trwała krótko. Schody okazały się wyjątkowo niebezpieczne. Po kilku upadkach bibliotekarki i czytelników, ruszyliśmy dalej do starego budynku w parku dworskim. Ta przeznaczona do rozbiórki „budowla” dawała schronienie Bibliotece przez dwa lata.
Przeprowadzki nękały Bibliotekę przez następne lata. Od 1975 r. do 1990 r. „gościnny kąt” znaleźliśmy w prywatnym budynku państwa Jagielskich. Początkowo otrzymaliśmy 2 pomieszczenia na piętrze, później jeszcze jedno na parterze. Murowany budynek, położony w centrum wsi, z bieżącą wodą i centralnym ogrzewaniem był spełnieniem naszych marzeń, a niezwykła serdeczność gospodarzy pozwoliła przetrwać niejedną „burzę. Piętnastoletni okres mieszkania u wyrozumiałych gospodarzy wspominamy niezwykle miło.
W czerwcu 1990 r. zbiory GBP przeniesiono do kolejnego lokalu. Jego właścicielem było Stowarzyszenie Elektryków Polskich. Zajęliśmy dwa pokoje dawnego hotelu pracowniczego o łącznej powierzchni 57 m², a naszym bezpośrednim sąsiadem z naprzeciwka stał się Kościół Parafialny. Jednak wysokie koszty utrzymania tego lokalu (ogrzewanie elektryczne) zmusiły nas do szybkiej zmiany „adresu”.
W 1991 r. Władze Samorządowe naszej Gminy podjęły decyzję o zakończeniu tej „wędrówki z książkami”. Przydzielono nam stały lokal. W czerwcu 1992 r. wprowadziliśmy się do własnego lokalu w budynku tzw. agronomówki. Po 45 latach istnienia, Biblioteka doczekała się własnego kąta.
Radość trwała do 2003 r. Władze Samorządowe postanowiły sprzedać budynek zajmowany przez Bibliotekę, który był własnością Gminy Zatory. Wówczas Gminną Bibliotekę Publiczną przeniesiono do Zespołu Szkół w Zatorach. Zajmowaliśmy dwie niezbyt duże sale do marca 2008 r. Dzięki przychylności i staraniom Władz Samorządowych, został rozbudowy budynku Urzędu Gminy w Zatorach, gdzie stałą siedzibę od kwietnia 2008 r. znalazła Gminna Biblioteka Publiczna w Zatorach. Obecny lokal jest jasny i przestronny o powierzchni 97 m²,przystosowany dla osóbniepełnosprawnych.
Od rozpoczęcia działalności przy bibliotece istniały punkty biblioteczne, które znajdowały się w prywatnych domach gospodarzy. Było ich około 10. To dzięki nim mieszkańcy wielu miejscowości położonych na terenie Gminy Zatory mieli zapewniony bezpośredni dostęp do książek. Gminna Biblioteka Publiczna w Zatorach posiadała, również dwie filie biblioteczne w miejscowościach Pniewo, która powstała 1956 r. i Gładczynie w 1983 r. Na chwilę obecną Biblioteka nie posiada punktów bibliotecznych a filie biblioteczne zostały zlikwidowane, tz. filia w Gładczynie w 1997 r. a filia w Pniewie w 2020 r.
Oprócz podstawowej działalności jaką jest wypożyczanie książek do domu oraz udostępnianie na miejscu Biblioteka prowadzi, także szeroko zakrojoną pracę kulturalno-oświatową. W celu popularyzacji czytelnictwa Biblioteka nawiązała współpracę z miejscową Szkołą Podstawową i Przedszkolem Samorządowym w Zatorach. W wyniku współpracy organizowane są różnorodne formy pracy.
Gminna Biblioteka Publiczna w Zatorach dysponuje ponad 15000 tysiącami woluminów. Zainteresowania i potrzeby czytelników naszej placówki zmieniają się, dlatego biblioteka stara się sprostać tym wymaganiom. Gminna Biblioteka Publiczna w Zatorach posiada bogatą ofertę nowości wydawniczych dla swoich czytelników oraz lektury szkolne dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
Biblioteka uczestniczy w następujących programach: Biblioteka Narodowa „Zakup nowości wydawniczych do bibliotek”, Mazowiecki System Informacji Bibliotecznej, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, program „Ikonka”, Instytut Książki, program „Kraszewski. Komputery dla bibliotek”.